Pryszcze – rodzaje wyprysków

Pryszcze to powszechnie przyjęte określenie wykwitów skórnych, które są objawem najbardziej znanej przewlekłej choroby skóry, czyli trądziku pospolitego. Hasło „pryszcz” przeważnie kojarzy się z czerwoną i bolącą krostą wypełnioną białym płynem. Jest to jednak tylko jeden w wielu typów wyprysków charakterystycznych dla trądziku młodzieńczego oraz trądziku dorosłych.
Cera zupełnie pozbawiona pryszczy niestety należy do rzadkości. Prawie każdy człowiek doświadczył bowiem w swoim życiu batalii ze szepczącą, długo gojącą się krostą na twarzy, plecach lub na klatce piersiowej. Pryszcze rozwijają się w łojotokowych obszarach skóry bogatych w nadmiernie aktywne gruczoły łojowe. Do tych rejonów zaliczamy; strefę T na twarzy (czoło, nos, broda), rynnę łojotokową przednią (mostek oraz dekolt) i rynnę łojotokową tylną (kark oraz górna część łopatek).

Doskonałym sposobem na leczenie cery trądzikowej jest mezoterapia igłowa Poznań, zabieg oferowany przez klinikę Stankowscy-Białach. Zadbaj o swoją cerę i raz na zawsze zapomnij o problemie! Mezoterapia igłowa bliny – zwalczamy je! 

Rodzaje pryszczy

Kliniczne postacie trądziku pospolitego można podzielić w zależności od wyglądu, lokalizacji oraz nasilenia zmian skórnych. Oto jedna z najbardziej logicznych klasyfikacji rodzajów pryszczy:

• Zaskórniki otwarte (blackheads) oraz zamknięte (whiteheads). Przeważnie lokalizują się na twarzy i mają średnicę około 1-3 mm. Blackheads, czyli zaskórniki otwarte są niczym innymi jak masą rogowo-łojową zatykającą rozszerzone pory skóry. Niekiedy keratyna będąca składnikiem tejże masy ulega utlenieniu, co daje obraz czarnego zabarwienia powierzchni pryszcza. Whiteheads natomiast są zaskórnikami zamkniętymi. Oznacza to, że przyjmują one postać niezapalnej wypukłości w kolorze skóry, bez widocznego ujścia gruczołu łojowego. Zwykle po ich delikatnym wyciśnięciu z wnętrza wydobywa się zbita, biało-żółta treść.
• Grudki, które są rodzajem pryszcza bez towarzyszącego odczynu zapalnego. Grudką nazywamy każdy spoisty i uniesiony ponad powierzchnię skóry wykwit, który jest dobrze odgraniczony od otoczenia.
• Krosty. Pryszcze przyjmujące postać krosty w wielu przypadkach są najważniejszą przyczyną poszukiwania pomocy u dermatologa. Krosta to wykwit o typie pęcherzyka wypełnionego białą, ropną treścią, którą widać w okolicy szczytu pryszcza. Krosty przeważnie powstają w wyniku nadkażenia bakteryjnego jałowej grudki.
• Guzki i guzki. Te dwa rodzaje pryszczy cechują trądzik pospolity o cięższym przebiegu. Guzek to wypukła zmiana związana z głębokim naciekiem stanu zapalnego (aż do skóry właściwej, czyli pod naskórek). Często ulega ropiejącemu rozpadowi i ustępuje z pozostawieniem blizny potrądzikowej.
• Cysty, czyli duże, drążące pryszcze, którym towarzyszy widoczny obrzęk, tkliwość uciskowa oraz zaczerwienienie. Nieregularne nacieki o morfologii cyst mogą formować głębokie przetoki oraz samoistnie pękające nacieki, z których wydobywa się ogromna ilość biało-żółtej substancji.

Jak się pozbyć pryszczy?

Wybór metody leczenia trądziku uzależniony jest od postaci oraz aktualnego stopnia zaawansowania choroby. Podstawowym narzędziem do walki z pryszczami są leki dermatologiczne na receptę oraz dermokosmetyki przeznaczone do miejscowego wstosowaniana chorą skórę. Przy łagodnym trądziku zwykle wystarczy regularne nakładanie antybiotyków (klindamycyny, erytromocyny) oraz substancji keratolitycznych, czyli odblokowujących pory. Antybiotyki oraz retinoidy stosuje się jedynie pod kontrolą lekarza, natomiast nadtlenek benzoilu, kwasy AHA (kwas mlekowy, migdałowy, glikolowy), BHA (kwas salicylowy) oraz kwas azelainowy są ogólnodostępne.  Korzystny efekt terapeutyczny przynoszą natomiast profesjonalne peelingi medyczne. Jeśli 3-4 miesięczna terapia miejscowa nie spowoduje poprawy stanu skóry, wówczas rozważyć należy włączenie doustnych antybiotyków, izotretynoiny lub terapii hormonalnej (u kobiet).

Suplementy na pryszcze

Suplementy diety zwykle stanowią uzupełnienie celowanego leczenia przeciwtrądzikowego. Warto wybierać preparaty wielowitaminowe o dużej zawartości witamin A, E i C. Ponadto udowodniono, że minerały, przede wszystkim cynk oraz selen wyraźnie zmniejszają łojotok, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Walcząc w pryszczami warto ponadto sięgnąć po suplementy diety zawierające w swoim składzie:

• Wyciągi roślinne z fiołka trójbarwnego (bratka), skrzypu, pokrzywy czy zielonej herbaty
• Antyoksydanty
• Wielonienasycone kwasy tłuszczowe
• Witaminę D3
• Probiotyki
• Substancje bakteriobójcze np. laktoferrynę
• Kwas hialuronowy
• Koenzym Q10

Tabletki na pryszcze

Jedną z form walki z pryszczami są tabletki na trądzik bez recepty. W odróżnieniu do preparatów do stosowania zewnętrznego, tabletki działają od środka dostarczając do organizmu szereg substancji oraz witamin mających na celu powstrzymanie powstawania nowych pryszczy i sprawienie iż obecne na twarzy lub innych częściach ciała wypryski znikną. Tabletki na trądzik zaliczane są suplementów diety, które można nabyć bez recepty w aptekach lub innych specjalistycznych sklepach z suplementami diety. Główne składniki w tabletkach na trądzik często różnią się od siebie w zależności od producenta, ale wszystkie mogą skutecznie wspierać inne formy walki z trądzikiem , np. leczenie dermatologiczne lub hormonalne. Podobnie jak leki na receptę, tabletki na trądzik bez recepty mogą mieć bardziej lub mniej skuteczne działanie. Stopień nasilenia choroby, skład preparatów, dieta, i inne czynniki mogą mieć duży wpływ na ich skuteczność.

Dieta a pryszcze

Planując antytrądzikowy schemat terapeutyczno-pielęgnacyjny warto uwzględnić inne, ale równie ważne zagadnienie jakim jest dieta oraz styl życia. Chociaż dotychczasowe publikacje nie potwierdzają wpływu konkretnych pokarmów na wygląd cery, to doświadczenie kliniczne wskazuje pewne oczywiste zależności. Wzrost liczby pryszczy często łączy się bowiem z regularnym spożywaniem słodkich i tłustych pokarmów, alkoholu, glutenu, a także mleka krowiego oraz kakao. Jeśli podejrzewamy u siebie taką korelację, warto wówczas wprowadzić na około 3 tygodnie dietę eliminującą dany składnik. Uzyskanie poprawy wyglądu potwierdzi negatywne konsekwencje jedzenia konkretnych produktów –  przeczytaj więcej o diecie na trądzik.

Wyciskanie pryszczy – wyciskać czy nie?

Mechaniczne wyciskanie pryszczy jest czynnością często wykonywaną przez ososby ze skórą trądzikową. Jest to zrozumiałe zachowanie, ale korzyści są krótkotrwałe; wyciskanie pryszczy może prowadzić do większych blizn i przebarwień skóry nawet gdy zachowamy włąściwą higienę.   Krótka odpowiedź na pytanie – wyciskać czy nie ? – brzmi ‚NIE’,  ale od wyciskania pryszczy często nie można się powstrzymać. Duże pryszcze w widocznych miejscach są zagrożone świadomym lub nieświadomym wyciśnięciem. Skupmy się na świadomej decyzji – oto kilka ważnych zasad podczas wyciskania pryszczy. W takim wypadku niezwykle ważne jest zastosowanie się do kilku ważnych zasad:

– pryszcz musi być gotowy do wyciśnięcia; musi mieć jasny czubek, który wychodzi ponad powierzchnię skóry
– higiena; ręcę muszą być dokładnie umytę i suche
– Twarz i miejsce wokół pryszcza lub pryszczy muszą być czyste i osuszone; w tym celu można użyć ciepłej wody, antybakteryjnego żelu oraz chusteczek higienicznych

Jak wycisnąć pryszcza? Po wykonaniu powyższych czynności, należy owinąć palce chusteczką higieniczną i nacisnąć nimi delikatnie miejsce wokół pryszcza, jednocześnie wyciskając jego zawartość (zebraną w środku ropę). Jeżeli naskórek jest gruby, możemy posłużyć się zdezynfekowaną igłą i przebić czubek krostki co pozwoli na swobodne wycisnięcie zawartości. Wyciekający przezroczysty płyn lub krew jest sygnałem, że wyciskanie należy zakończyć a okolice pryszczy przemyć środkiem odkażającym. Można też punktowo nałożyć antybakteryjny żel.