Przyczyny trądziku niemowlęcego

Pierwsze tygodnie życia dziecka charakteryzuje podatność na pojawianie się różnego typu zmian skórnych. Około 20% zgłaszanych wysypek na twarzy można zdiagnozować jako łagodną formę trądziku niemowlęcego. Chorobę tę wyróżnia samoograniczający charakter, który zazwyczaj nie wymaga żadnego profesjonalnego postępowania leczniczego.
Objawy trądziku niemowlęcego mogą przypominać inne, równie powszechne dermatozy wieku dziecięcego. Podstawą prawidłowego rozpoznania i ustalenia przyczyn jest precyzyjny wywiad z rodzicami dziecka, obejrzenie całej powierzchni skóry oraz poznanie okoliczności towarzyszących rozwojowi pierwszych objawów klinicznych.

Doskonałym sposobem na leczenie cery trądzikowej jest mezoterapia igłowa Poznań, zabieg oferowany przez klinikę Stankowscy-Białach. Zadbaj o swoją cerę i raz na zawsze zapomnij o problemie! Mezoterapia igłowa bliny – zwalczamy je!

Trądzik niemowlęcy- podział

Wypryski, które pojawiają się na twarzy malutkiego dziecka zawsze wzbudzają niepokój, a nawet lęk rodziców. Są one podobne do niedoskonałości typowych dla wieku młodzieńczego, jednak to nie przedwczesne dojrzewanie płciowe jest odpowiedzialne za ich występowanie. Rozważając etiopatogenezę trądziku niemowlęcego na początku warto wyróżnić dwa podtypy tego schorzenia:
Trądzik noworodkowy, który dotyczy najmłodszych dzieci od momentu urodzenia do ukończenia pierwszego miesiąca życia. Często pierwsze grudki i krostki są widoczne na twarzy dziecka już kilka godzin po zakończeniu porodu
Trądzik niemowlęcy pojawiający się nieco później, czyli od około 2-3 miesiąca życia
Warto podkreślić, że wszelkie zmiany trądzikowe, które po raz pierwszy zostały zauważone u dziecka starszego (10-24 miesięcznego) mogą wymagać pilnej konsultacji endokrynologicznej, gdyż ich podłożem częstą są poważniejsze wrodzone zaburzenia hormonalne. Diagnostyka powinna wówczas objąć takie jednostki chorobowe jak przerost kory nadnerczy oraz guzy wirylizujące, czyli wydzielające w niekontrolowany sposób duże ilości męskich hormonów.

Trądzik noworodkowy- przyczyny hormonalne

Pomimo faktu, że schorzenie to jest niezwykle powszechnym problemem dermatologicznym, to wciąż nie udowodniono jednoznacznych szlaków patofizjologicznych odpowiedzialnych za jego rozwój. Trądzik noworodkowy, czyli odmiana pojawiająca się najwcześniej po urodzeniu, najprawdopodobniej wynika ze stymulacji gruczołów łojowych dziecka przez androgeny pochodzenia matczynego. Androgeny to męskie hormony (testosteron, androstendion, dehydroepiandosteron), które posiadają swoiste receptory na sebocytach, -komórkach wydzielających łój. Organizm kobiety w ciąży produkuje ich znaczne ilości, dużo większe niż podstawowe fizjologiczne zapotrzebowanie. Wówczas poprzez łożysko będące miejscem „łączenia” się układu krążenia płodu i mamy hormony te przenikają zgodnie z gradientem stężeń do krwioobiegu dziecka. Co więcej, w pierwszych miesiącach laktacji androgeny mogą znajdować się również w mleku kobiety. Po przedostaniu się do organizmu noworodka „szukają” swoich receptorów, a najbardziej dostępne są te zlokalizowane właśnie w gruczołach łojowych. Wzmożona produkcja sebum prowadzi następnie do zatkania porów skóry i tworzenia się zaskórników, grudek oraz krost.

Trądzik niemowlęcy- błędy w pielęgnacji

Trądzik niemowlęcy, ze względu na to, że objawia się nieco później niż noworodkowy, może charakteryzować się innym podłożem. Oczywiście, wpływ męskich hormonów płciowych w pierwszych miesiącach po urodzeniu wciąż utrzymuje się na wysokim poziomie, jednak za powstawanie krostek u kilkumiesięcznego dziecka odpowiedzialne są także inne mechanizmy. Żółto-białe grudki i zaskórniki mogą bowiem wynikać z nieprawidłowej pielęgnacji skóry niemowlęcia. Niektóre tłuste olejki i inne produkty toaletowe (zasypki, kremy) mogą zapychać pory skóry dziecka podobnie jak dzieje się to w typowym trądziku kosmetycznym dorosłych. Ponadto dieta bogata we fluor oraz przyjmowanie niektórych leków doprowadza do podrażnienia gruczołów łojowych na twarzy niemowlęcia. W tym miejscu warto także wspomnieć o wpływie chlorowanej wody basenowej. Zauważono, że moda na zajęcia na pływalniach koreluje z większą zapadalność na trądzik wśród starszych niemowląt (6-9 miesięcznych).

Pielęgnacja w trądziku niemowlęcym

Większość dzieci dotkniętych trądzikiem wymaga jedynie określonego sposobu dbania o higienę. Specjalistyczne leki przeciwtrądzikowe wprowadza się tylko w przypadku zaawansowanych objawów nieulegających samoistnej remisji. Oto kilka podstawowych poglądów na temat pielęgnacji skóry niemowlaka z trądzikiem:
Celem kąpieli dziecka jest mycie bez usuwania bariery lipidowej, która ma ogromne znaczenie dla prawidłowego dojrzewania naskórka. Rodzice kojarzą trądzik z nadmiernym łojotokiem, dlatego często sięgają po agresywnie działające płyny oraz żele do kąpieli. Jest to postępowanie błędne, gdyż podrażnienie i wysuszenie skóry zaostrza przebieg trądziku niemowlęcego.
Wypryskom na twarzy dziecka towarzyszą mikroskopijne uszkodzenia naskórka, co wzmaga nadwrażliwość na czynniki zewnętrzne takie jak bakterie, grzyby, wirusy i alergeny. Aby uniknąć dodatkowego zakażenia skóry, rodzic powinien dbać o to, by jej powierzchnia zawsze była czysta i sucha. Po delikatnym wytarciu twarzy objętej trądzikiem niemowlęcym należy niezwłocznie przywrócić lipidową barierę ochronną poprzez aplikację hipoalergicznych, delikatnie natłuszczających kremów.
Absolutnie zakazane są wszelkie próby usuwania, wyciskania bądź zdrapywania grudek i krost. Cienki naskórek małego dziecka wyjątkowo szybko ulega uszkodzeniom mechanicznym, nawet pod wpływem pozornie delikatnego nacisku. Ponadto obszar skóry pod paznokciami skolonizowany jest przez ogromne ilości drobnoustrojów. Ich przeniesienie może zatem wywołać u noworodka infekcję, która przyczyni się do rozwoju powikłań np. poważnych zakażeń bakteryjnych.

Bibliografia:
„ABC chorób wieku dziecięcego” R. Rokicka-Milewska, PZWL
„Neonatologia” J. Szczapa, PZWL