Trądzik u dorosłych

Trądzik (acne vulgaris) to przewlekła choroba skóry, której uporczywy przebieg wpływa na różne obszary życia pacjenta. Zwykle jego pierwsze objawy pojawią się w początkowym okresie dojrzewania, klasycznie między 12 a 15 rokiem życia. Niestety, coraz większy odsetek chorych stanowią ludzie dorośli, którzy okres dojrzewania mają dawno za sobą. Trądzik u dorosłych obecnie postrzegany jest jako tzw. choroba cywilizacyjna głównie dotykająca społeczeństwo zamieszkujące wysokorozwinięte rejony świata.
Trądzik dorosłych (acne tarda, ang. adult/late-onset acne) nie ma jednorodnego obrazu klinicznego. Może wyrażać się w postacicery łojotokowej z predyspozycją do tworzenia zaskórników (komedogenezy), a także w bardziej agresywniej grudkowo-krostkowej, ropnej formie zapalenia skóry twarzy. Trądzik wieku dojrzałego znacznie częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn znajdujących w tej samej grupie wiekowej.

Doskonałym sposobem na leczenie cery trądzikowej jest mezoterapia igłowa Poznań, zabieg oferowany przez klinikę Stankowscy-Białach. Zadbaj o swoją cerę i raz na zawsze zapomnij o problemie! Mezoterapia igłowa bliny – zwalczamy je!

Trądzik u dorosłych – dlaczego się pojawia?

O adult acne możemy mówić w dwóch sytuacjach klinicznych:

Pojawienie się nadmiernego łojotoku i niedoskonałości po raz pierwszy po ukończeniu 25 roku życia
Trądzik młodzieńczy przewlekający się na okres po osiągnięciu dojrzałości płciowej i związanej z nim równowagi hormonalnej

Obydwa rodzaje trądziku wieku dojrzałego są tak samo trudne do zaakceptowania dla pacjenta. Ich podłoże jest uwarunkowanie wieloma czynnikami, zarówno wrodzonymi, genetycznymi jak i nabytymi, środowiskowymi. W zapoczątkowaniu późniejszego niż w populacji ogólnej rozwoju niedoskonałości skóry główną rolę odgrywają zaburzenia hormonalne. Brak balansu między hormonami pochodzenia jajnikowego, nadnerczowego, a u mężczyzn tych produkowanych przez jądra wywołuje nadreaktywność gruczołów łojowych, a następnie uruchomienie całej kaskady przemian towarzyszących zapaleniu aparatu mieszkowo-łojowego. Wśród przyczyn zaburzających w nieoczekiwany sposób równowagę układu wewnątrzwydzielniczego dojrzałego człowieka wymienia się:

U kobiet podwyższony poziom testosteronu lub androgenów nadnerczowych, czyli dehydroepiandrosteronu oraz androstendionu w porównaniu do stężenia estrogenów hamujących wydzielanie sebum
Wysoki poziom prolaktyny. Prolaktyna to białkowy hormon wytwarzany przez przysadkę mózgową (gruczoł wewnątrzczaszkowy). W warunkach prawidłowych jej podstawową funkcją jest stymulacja gruczołu piersiowego do produkcji mleka.
Hiperprolaktynemia, czyli zbyt duża ilość prolaktyny we krwi, powoduje zahamowanie wydzielania właściwych hormonów tzw. „osi płciowej”, co z kolei niekorzystnie wpływa na regulowany przez nie łojotok.
Przewlekły stres i zmęczenie. Wzmożone napięcie nerwowe, a także stany depresyjne wpływają na powstawanie zaskórników, krost i grudek. Najprawdopodobniej jest to związane ze spadkiem wydajności miejscowych mechanizmów obronnych skóry.
Dieta oraz używki. Od dawna wiadomo, że alkohol i papierosy wywierają negatywny efekt na jakość skóry, która traci wówczas jędrność oraz nawilżenie. Podobna sytuacja dotyczy tłustych produktów spożywczych z dużą zawartością konserwantów. One ponadto zmieniają skład łoju, który staje się wówczas gęsty, a liczne kwasy tłuszczowe w nim zawarte podrażniają mieszki włosowo-łojowe.
Przerwanie wieloletniej doustnej antykoncepcji, co może wywołać „reset” układu endokrynnego (hormonalnego) analogiczny do okresu dojrzewania.

Trądzik u dorosłych- objawy

Typowe dla trądziku wieku dorosłego jest nagłe pojawienie się niedoskonałości- zaskórników, grudek, krost, a nawet torbieli głównie na brodzie, żuchwie i w okolicy szyi. Co ciekawe, niedoskonałościom nie zawsze towarzyszy charakterystyczny dla trądziku młodzieńczego łojotok. Szczególnie często dotyczy to kobiet, u których zmiany zapalne niejednokrotnie rozwijają się na podłożu suchej i wrażliwej skóry. Innymi specyficznymi dla acne tarda cechami są:

Wypryski rzadko drążą głęboko pod skórę, nie tworzą cyst ani ropnych konglomeratów
Zaskórniki i grudki mogą być oporne na typowe leczenie złuszczające
Trądzik dorosłych rzadziej pozostawia po sobie blizny, jednak bardzo często wiąże się z powstawaniem przebarwień, które wynikają z prób mechanicznego usuwania grudek . Aby złagodzić jego objawy często wystarczy zminimalizować swoją pielęgnację oraz ograniczyć korzystanie z obfitego makijażu kryjącego
Uprawianie sportu, relaks, wysypianie się w zadziwiający sposób poprawia stan cery
U dojrzałych kobiet trądzikowi często towarzyszą inne objawy androgenizacji, takie jak nadmierne owłosienie w miejscach typowych dla mężczyzn (hirsutyzm), wypadanie włosów, nadwaga, nieregularne lub rzadkie miesiączki
Trądzik wywołany konkretnymi sytuacjami stresowymi zazwyczaj towarzyszy innym dolegliwościom np. zespołowi drażliwego jelita

Trądzik posterydowy

Niezwykłą postacią trądziku dorosłych jest trądzik wywołany długotrwałym stosowaniem sterydów, zarówno przyjmowanych doustnie, jak i nakładanych bezpośrednio na skórę. W tym przypadku wypryski pojawiają się na całej powierzchni twarzy, także w okolicach oczu. Zmiany są intensywnie czerwone, zlewają się, często towarzyszy im ból lub swędzenie. Trądzik posterydowy ma gwałtowny przebieg, bywa oporny nawet na najbardziej zaawansowane leczenie dermatologiczne. Najlepiej reaguje na długą antybiotykoterapię dużymi dawkami tetracykliny lub doksycykliny, jednak nawet w tym przypadku widoczna poprawa stanu skóry może przyjść ze znacznym opóźnieniem.

Trądzik u dorosłych- leczenie

Podstawowym celem terapii trądziku jest złagodzenie objawów oraz zapobieganie jego ewentualnym powikłaniom, takim jak bliznowacenie oraz przebarwienia. Skuteczne leczenie powinno być wycelowane we wszystkie czynniki patogenetyczne. Ponadto należy je kontynuować także po zakończeniu zasadniczego leczenia wprowadzającego skórę w stan remisji klinicznej, czyli sytuacji, w której stare wypryski goją się, a nowe pojawiają się rzadko lub w ogóle. Preparatami najskuteczniej działającymi na trądzik dorosłych są:

Retinoidy (pochodne witaminy A) stosowane bezpośrednio skórę. Mechanizm działania tych substancji jest złożony- hamują łojotok, złuszczają martwy naskórek, a także stymulują odnowę naskórka. Cechują się bardzo wysoką skutecznością. Ich działania niepożądane: suchość, podrażnienie oraz przejściowe łuszczenie się skóry można redukować odpowiednim nawilżaniem skóry.
Peelingi chemiczne z wykorzystaniem kwasów: salicylowego, pirogronowego, migdałowego czy azelainowego wykonywane w gabinetach medycyny estetycznej.
Nadtlenek benzoilu o miejscowym działaniu keratolitycznym, bakteriobójczym, przeciwzapalnym oraz przeciwłojotokowym. Preparaty z jego dodatkiem również wywołują podrażnienie oraz wysuszenie.
Doustna antykoncepcja oraz inne leki hormonalne, które dzięki obniżaniu poziomu testosteronu u kobiet w szybkim czasie zmniejszają objawy trądziku.
Antybiotyki na trądzik przyjmowane doustnie oraz w postaci kremów i żeli
Retinoidy przyjmowane doustnie (izotretynoina). Ze względu na ich teratogenne działanie (uszkadzające rozwijający się płód) kobiety w wieku prokreacyjnym są zobowiązane do stosowana podwójnej, skutecznej antykoncepcji, najczęściej tabletek oraz prezerwatywy. Efekt teratogenny nie dotyczy mężczyzn (izotretynoina nie wydziela się do nasienia)
Stres związany z pojawianiem się nowych niedoskonałości często prowadzi do prób ich samodzielnego wyciskania. Lekarze zgodnie zabraniają takich domowych praktyk. Po pierwsze, rozdrapana skóra łatwiej ulega wtórnym zakażeniem, co jeszcze bardziej pogarsza wygląd skóry. Po drugie, mechaniczne usuwanie grudek i krost pozostawia po sobie trudne do zamaskowania blizny oraz przebarwienia.
Suplementy takie jak tabletki na trądzik lub inne preparaty doustne zawierające właściwe witaminy, substancje antybakteryjne i przecizapalne, mogą skutecznie eliminować objawy trądziku i wspomagać leczenie dermatologiczne lub hormonalne.